تبادل لینک هوشمند 
سعیده نام آور(کارشناس تغذیه)- در حدیثی قدسی چنین می خوانیم: "روزه برای من است و من خود اجر آن را می دهم" برخی از مفسران بزرگ در توضیح این حدیث گفته اند که روزه تنها عبادتی است که تا انسان آن را اظهار نکند بر دیگران پوشیده است.
شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن هدی للناس و بینات من الهدی و الفرقان فمن شهد منکم الشهر فلیصمه و من کان مریضا او علی سفر فعده من ایام اخر یدید الله بکم الیسر و لایریدبکم العسر و لتکلموا العده و لتکبرو الله علی ماهدکم و لعلکم تشکرون(بقره، 185)
(آن چند روز ) ماه رمضان است ، ماهی است که قرآن برای راهنمایی مردم، همراه با دلائل روشن از هدایت و جدا کننده حق از باطل در آن نازل شده است. پس هر کس این ماه را دریابد، باید روزه بگیرد و آن کس که مریض و یا مسافر باشد، روزهای دیگری را به جای آن روزه بگیرد. خداوند راحتی برای شما می خواهد نه زحمت و سختی را . هدف این است که شما، تعداد این روزها را تکمیل کنید و خدا را بر اینکه شما را هدایت کرده بزرگ بذارید، شاید شکر گذاری کنید.
آیه ی 183 سوره بقره است: یا ایها الذین امنوا کتب علیکم الصیام ...
ای کسانی که ایمان آورده اید! روزه بر شما نوشته شده، همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزگار شوید.
روزه از بزرگ ترین عبادات اسلامی و به فرموده ی معصومین (ع) یکی از پنج چیزی است که اسلام بر آن بنا شده است. البته این عبادت مخصوص امت اسلامی نیست و امت های پیش از اسلام نیز در روزهای معینی از سال به اشکال گوناگون روزه می گرفتند. مانند روزه از گوشت، روزه از شیر، روزه از خوردن و آشامیدن و ... چنان که قرآن در سوره مریم به روزه سکوت حضرت مریم (س) اشاره کرده است.
در فضیلت روزه روایات زیادی وارد شده و خود این آیه دلیل روشنی بر فضیلت روزه است زیرا در پایان آیه فایده ی روزه "تقوی" ذکر شده است. این تقوی و پرهیزگاری از راه روزه و خودداری از اشتهای خوردن و آشامیدن و شهوت جنسی به دست می آید. به عبارت دیگر روزه نزدیک ترین و مؤثرترین راه برای رسیدن به کمال و معنویت است.
در حدیثی قدسی چنین می خوانیم: "روزه برای من است و من خود اجر آن را می دهم" برخی از مفسران بزرگ در توضیح این حدیث گفته اند که روزه تنها عبادتی است که تا انسان آن را اظهار نکند بر دیگران پوشیده است. بر خلاف دیگر عبادات که دیگران آن را می بینند و این ممکن است موجب ریا در آن عبادت شود، به همین جهت خداوند فرموده روزه برای خود من است.
با توجه به این که چند روزی بیشتر تا آغاز ماه میهمانی خدا ، ماه مبارک رمضان نمانده برای افراد یا جانبازان عزیزی که قادر به روزه داری بوده و تصمیم دارند که امسال نیز در این میهمانی بزرگ شرکت نمایند، نکاتی مهم در رابطه با روزه داری امسال وجود دارد که ضروری ست روزه داران گرامی به دلیل طولانی بودن مدت ساعات روزه به آنها توجه کافی را مبذول دارند .
در همین ابتدا موردی که باید به خصوص جانبازان گرانقدر به آن توجه کنند این است که با وجود تمامی فضائل و فواید روزه ، در صورتی که روزه گرفتن ضرری را متوجه فرد کند و یا بیماری او را تشدید کند مانند دیابت ، فشارخون ، بیماری قلبی ، سنگ کلیه یا نارسایی کلیه یا کاهش بینایی و ... فرد باید از گرفتن روزه خودداری کند . چون همان طور که می دانیم و ما مسلمانان معتقدیم روزه گرفتن جهت پالایش و استراحت دستگاه گوارش به مدت سی روز واجب شده است و تأثیرات بسیار آن بر سلامت جسم و روح نیز از نظر علمی ثابت گشته. بنابراین جهت روزه داری ، توجه به نکات مهم زیر الزامی ست :
- مهم ترین عاملی که باید به آن توجه شود ، جلوگیری از کم آبی بدن و تشنگی و گرما زدگی ست که در روزه داری در روزهای طولانی ،بدن در معرض آن قرار می گیرد و فرد دچار عوارض کم آبی (دهیدراتاسیون) مانند اختلال اعصاب ، عصبی شدن ، تحریک پذیری ، کاهش آستانه تحمل و بیقراری می کند . به همین دلیل است که در ساعات آخر روز و قبل از اذان ، بسیاری از افراد در اثر کم آبی شدید کم حوصله تر می شوند که می توان با راهکارهای تغذیه ای تا حد زیادی از این عوارض جلوگیری کرد .
- در فاصله افطار تا سحر روز بعد قبل از زمان خواب، حتما" هر نیم ساعت یک بار یک لیوان آب بنوشید تا بدن تا حد امکان آب کافی در دسترس خود داشته باشد .
- ورود مایعات به بدن ، از طریق چای ، شیر ، شربت ، میوه ها و غذاهای حاوی آب نیز می تواند صورت بگیرد اما قابل ذکر است که هیچ یک از این مایعات جای نیاز بدن به آب و عملکرد آب را در بدن پر نمی کنند .
- بسیار دقت کنید که تا حد امکان از نوشیدن منابع کافئین مانند چای خودداری کنید و بیشتر از آب جوش استفاده کنید چون این مواد غذایی دفع کننده آب از بدن هستند و شما را بیشتر کم آب می کنند .
- برای باز کردن روزه بنا به توصیه ها در احادیث با نمک یا خرما که مستحب است شروع کنید و بعد ترجیحا" آب جوش یا شیر گرم یا چای بسیار کم رنگ (بیشتر آب باشد تا چای )
- علت افطار کردن با مایعات گرم این است که معده ساعات زیادی خشک و سرد و خالی بوده و جمع شده است . اگر آب سرد وارد آن شود ، از آنجا که دمای سرد منقبض کننده است و از طرفی معده می خواهد باز شود منجر به دل درد خواهد شد . باید با مایعات گرم افطار کنید تا اول ماده غذایی مایع که هضمش ساده تر است وارد معده شود ، بعد کم کم مواد غذایی جامدتر که معده آماده باشد.
- افطاری با وعده غذایی صبحانه معادل می شود . به این معنی که پس از خوردن مایعاتی گرم همراه با خرماکه بهترین گزینه برای بالا بردن قند خون است ، نان همراه با پنیر و گردو یا سبزی یا هندوانه خورده شود . افطار باید سبک باشد نا معده کم کم به حالت کار درآید . اصولا" توصیه بر این است که شام به همین دلیل جداگانه باشد اما در روزه داری امسال که زمان افطار و شام با هم تلاقی می کند شاید امکان پذیر نباشد . در نتیجه توصیه می شود نان و پنیر در حد بسیار کم خورده شود تا معده کاملا" پر نشود و اگر فرد غذایی سبک مانند سوپ یا آش هم در نظر گرفته یا کوکو یا کتلت یا غذای سبک همراه با نان کمی هم از آن میل کند .
- جهت رسیدن کالری کافی در افطار به بدن توصیه می شود فرد از فرط تشنگی مقدار زیادی آب را یک جا ننوشد چراکه هم به معده فشار می آید و هم جلوی مصرف افطار ودریافت کالری کافی از غذا را می گیرد . مایعات خود را همان طور که گفته شد تا سحر تقسیم کرده و بنوشید تا در اثر خوردن آب زیاد در افطار و جلوگیری از مصرف وعده افطار ، دچار کمبود کالری و لاغری نادرست و بیش از حد نشوید .
- سبزیجات حتما" باید همراه وعده افطار استفاده شوند تا جهت جلوگیری از بروز یبوست ناشی از خشکی و کم حرکتی روده در روزه داری طولانی، پیشگیری کننده باشند و هم تأمین کننده ویتامین های بدن . افرادی که در طول ماه مبارک رمضان ویتامین و مواد غذایی کافی به بدنشان نرسد، از نیمه ماه احساس ضعف و بیماری خواهند کرد و ضعیف خواهند شدو ممکن است توان ادامه پیدا نکنند. بنابراین گروه هایی که توصیه می کنیم را به اندازه کافی و توصیه شده مصرف کنید تا روزه داری راحت و سالمی داشته باشید.
- میان وعده ها باید به شکل میوه و شیر و آجیل ها در فاصله افطار تا سحر به طور جداگانه مصرف شوند. میوه ها آب و فیبر و ویتامین ها را برای بدن تأمین می کنندو گروه شیر و لبنیات ، پروتئین و قدرت فرد را همراه با مواد معدنی و آب .
- زولبیا و بامیه ، کاچی، فرنی ، حلوا ، شله زرد و... مواد غذایی دارای قند ساده فراوان بوده و در صورت مصرف دائم در طول ماه منجر به اضافه وزن می شود و برای افراد دچار دیابت نیز می تواند خطرناک باشد . بنابراین اگر افراد دچار دیابت که قادر به کنترل قند خون خود بوده و با اجازه پزشک با مراقبت این که در طول روز دچار افت قند خون شدید نشوند، تصمیم گرفتند که روزه بگیرند از این مواد غذایی نباید استفاده کنند .
- وعده سحری با وعده ناهار معادل می شود و از آنجایی که زمان گرسنگی طولانی خواهد بود ، باید غذایی با کالری مناسب و کافی مصرف شود تا از ضعف بیش از حد جلوگیری شود . البته قابل ذکر است که در ساعات آخر روزه داری قبل از اذان ، کمی ضعف و احساس ناتوانی طبیعی ست . آنچه در وعده سحر توصیه می شود یک غذای کامل شامل غلات و حبوبات و گوشت هاست چراکه غذاهای ترکیبی مدت بیشتری در معده باقی می مانند و جلوی زودتر گرسنه شدن را می گیرند .
- غذا بهتر است جامد باشد و از خوردن غذای آبکی در سحر پرهیز شود ، چون منجر به رفلاکس یا ترش کردن و سوء هاضمه می گردد .
- انواع چلو خورشت ها، برنج های مخلوط مثل عدس پلو ، لوبیا پلو و... و برنج با انواع گوشت ها و غذاهایی از این قبیل برای سحری مناسب هستند. نکته مهم این که غذاها نباید پرچرب باشند ، چون باعث ترش کردن و تشنگی می شوند و از طرفی نباید شور باشند تاتشنگی ایجاد نکنند . سبزیجات درکنار وعده سحری مصرف شود تا با حفظ آب در بدن، میزان کم آبی و تشنگی را کاهش دهد .
- آب و چای هم در وعده سحری زیاد نوشیده نشود تا ایجاد رفلاکس نکند ، چراکه معمولا" افراد پس از سحری می خوابند و در حالت افقی قرار گرفتن بدن، به برگشت غذاهای شناور کمک می کند .
- قابل توجه افراد دچار اضافه وزن ،در این شرایط روزه داری به دلیل ساعات زیاد گرسنگی ، بدن خود را در شرایط قحطی تصور می کند و کالری را تا حد امکان حفظ می کند . بنابراین با پرخوری به چاقی شما کمک هم می کند . در نتیجه مصرف کالری صحیح و پرهیز از پرخوری و رژیم شکنی در این ماه به علت گرسنه ماندن پس از افطار ، به رسیدن به وزنی مناسب کمک خواهد کرد .
- از تلافی کردن و با ولع غذاخوردن در افطار نیز بپرهیزید که به غیر از عوارض گوارشی و دل درد ، چاقی را نیز پس از ماه رمضان به همراه خواهد داشت ، در صورتی که به یاد داشته باشیم ماه رمضان به دلیل جلوگیری از تکه خواری های روزانه افراد می تواند منجر به لاغری 3-2 کیلو شود ، البته اگر ناپرهیزی صورت نگیرد .
- در افطار و سحر از خرما استفاده کنید که در سحری قند ترکیبی آن به بالا ماندن بیشتر قند خون کمک می کند و در افطار با سرعت مناسب قند را بالا می برد و منبع فیبر و آهن هم هست.
- خوردن شربت آبلیمو پس از افطار یا لیموترش در سالاد در سحری می تواند به جلوگیری از تشنگی و کاهش گرمازدگی که بسیار در این شرایط امکان پذیر است، کمک کند .
- افراد دچار فشار خون به دلیل بالا رفتن فشار و کم آبی باید در صورت روزه گرفتن ، بسیار به مصرف کافی آب توجه کنند همچنین افراد دچار نارسایی کلیه و عزیزانی که در معرض سنگ کلیه هستند به ویژه جانبازن قطع نخاعی عزیز که تصمیم به روزه گرفتن دارند و جانبازانی که بی تحرک یا کم تحرک هستند.
- از مصرف فست فودها به دلیل نمک زیاد و چربی بالا جدا" خودداری شود .
- از گرفتن روزه بدون سحری نیز بپرهیزید چرا که هم مصرف آن بسیار توصیه شده و علت آن هم آسیب نرسیدن به معده و جلوگیری از زخم معده و هم تأمین کالری روزانه مورد نیاز فرد است .
- انجام فعالیت در ابتدای صیح که فرد هنوز انرژی کافی دارد و یا بعد از افطار که هوا خنک است و فرد کالری خوبی دریافت کرده ، به سلامت و کاهش وزن فرد کمک می کند .
- فلسفه علمی روزه گرفتن که در حال حاضر تمامی دانشمندان دنیا به مفید بودن روزه داری مسلمانان و این توصیه و دستورالعمل اذعان دارند ، استراحت دستگاه گوارش و اندام های داخلی بدن وخروج سموم ، دوری از پرخوری در افرادی که به شهوت شکم زیاد از حد اهمیت می دهند و کمی فاصله گرفتن از امیال دنیایی و فرصت گذاشتن بیشتر برای عبادت و نزدیک شدن به خداوند و معنویات است .
بنابراین روزه داری نوعی سلامت جسمی وروحی را به دنبال دارد و نباید در کسی باعث ایجاد بیماری شود .
در انتها چند حدیث که در رابطه با خوردن و روزه داری ست را بیان می کنیم :
1. رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقهاش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شراب هاى بهشتى به او بنوشانند.
2. رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: خوشا به حال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شدهاند اینان در روز قیامت سیر مىشوند.
3.امام صادق علیهالسلام :پیامبر خدا ، به هنگام روزه گشودن ، با حلوا افطار مى کرد . اگر حلوا نبود ، با شکرینهاى دیگر یا چند دانه خرما ، و اگر آن نیز نبود ، با آبِ خالى . مى فرمود : «آب ، معده و کَبِد را تمیز مى کند ، دهان را خوشبو مىکند ، دندانها را محکم مىسازد ، چشم را قدرت مىدهد و دیده را جلا مى بخشد ، گناهان را از انسان مىشوید ، رگ هاى برآشفته و تلخه تحریک شده را فرو مى نشانَد ، بلغم را از میان مى بَرَد ، حرارت را از معده برمى دارد ، و سردرد را نیز از میان مى بَرَد.
4. رسول خدا(ص) فرمود: سحرى برکت است، و امّت من سحرى را ترک نمی کنند، اگر چه با خرماى خشکیدهاى باشد.
5. پیامبر اسلام(ص) فرمود: از خوردن سحرى براى روزه روز، و از خواب قیلوله براى شب زنده دارى کمک بگیرید.
6. امام صادق(ع) فرمود: اگر مردم سحرى مىخوردند، و آن‌گاه جز با آب افطار نمىکردند، هر آینه مىتوانستند تمام روزگارشان را روزه بگیرند.
7. از امام صادق(ع) در باره «سحرى» براى کسى که قصد روزه گرفتن دارد سؤال شد که آیا خوردن سحری بر او واجب است؟ آن‌حضرت فرمود: اگر بخواهد بدون سحرى روزه بگیرد اشکالی ندارد، اما در ماه رمضان بهتر آن است که از سحرى استفاده کند. ما خوش داریم که آن(خوردن سحری) در ماه رمضان ترک نشود.
8. امیر المؤمنین علی(ع)، از پیامبر(ص) نقل می‌فرماید: خداوند تبارک و تعالى، و فرشتگانش بر کسانى که در سحرها آمرزش مىطلبند، و سحرى تناول مىکنند، درود مىفرستند، پس هر یک از شما سحرى تناول کنید، اگر چه با شربتى از آب باشد.
9. مردى از امام صادق(ع) پرسید؛ آیا مىتوانم غذا بخورم، در حالى‌که در باره طلوع فجر شک دارم؟! امام فرمود: بخور تا زمانى که شک نداشته باشى؛ یعنی به خوردن سحری ادامه ده، تا زمانی که یقین به فجر(اذان صبح) پیدا کنی.
بنابر این، پیشوایان دین مردم مسلمان را به خوردن غذا برای گرفتن روزه، به ویژه در ماه مبارک رمضان تشویق می‌کردند، به گونه‌ای که حتی نوع غذای آن را نیز پیشنهاد داده‌اند: بهترین غذا برای سحرى خرما است، و خوردنى و نوشیدنى براى تو آزاد است، تا زمانى که یقین کنى که فجر طلوع نمود
10. امام باقر (علیه السلام) از پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) نقل مى کنند: هر که مۆمنى را در ماه رمضان افطارى دهد، براى اوست به سبب این کار، آزادى یک بنده و آمرزش گناهان گذشته او، و اگر قادر نباشد مگر بر چشانیدن شیرى، پس با آن روزه دارى را افطارى دهد، و اگر بر شربت آبى گوارا یا بر خرمایى توانایى دارد و بر زیادتر از آن توانایى نداشته باشد، خداوند همان ثواب را به او اعطا خواهد نمود
11. عرضه داشتند: یا رسول الله! ما قادر به افطارى دادن نیستیم، حضرت فرمودند: افطارى بدهید، ولو به قدر یک خرما، یا به اندازه یک لیوان آب.
12. پیامبر خدا (ص) :اگر کسی از شما روزه بود با خرما بگشاید و اگر خرما ندید، با آب چرا که آب پاک کننده است.
13.پیامبر خدا (ص): خداوند تبارک و تعالی و فرشتگان او بر استغفار کنندگان و سحری خوران در سحرگاهان درود می فرستند. پس بایسته است هر کدامتان سحری بخورید، هر چند به جرعه ای آب باشد. اما بهترین سحری ها سویق و خرماست.
14. امام صادق (ع) :بهترین سحری های شما سویق و خرماست.
با امید قبولی عبادات و گذراندن یک ماه رمضان پرفضیلت و همراه با سلامت
برچسب‌ها: روزه داری سالمروزه افطارسحریآسمانی ها
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: